مقدمه ای بر شناخت مبانی و زیرساخت های هویت سیاسی-ملی دولت صفوی

چگونگی دستیابی به یک هویت سیاسی مستقل، یکی از چالش‌های بزرگ ایرانیان در دوران اسلامی بود که تقریباً پس از گذشت نُه قرن، به اهتمام صفویان تحقق یافت. صفویان با تکیه بر جایگاه معنوی خود، بزرگ‌ترین جنبش اجتماعی و سیاسی را در ایران رقم زدند و با تأسیس یک نظام سیاسی پویا در سایۀ مذهب تشیع امامی توانستند مشروعیت و مقبولیت لازم را در میان توده‌های مختلف اجتماعی به دست آورند. بنیادهای این نظام سیاسی بر مؤلفه‌هایی استوار شده بود که ریشه‌های عمیقی در فرهنگ اجتماعی این سرزمین داشت و صفویان به‌تدریج با شناخت آگاهانه‌ای که از آن به دست آوردند، در قالب یک گفتمان جدید به دفاع و ترویج و تحکیم آن پرداختند.

 نویسنده در این پژوهش مقدماتی کوشش کرده است تا بر پایۀ میراث تاریخی آن دوران، مهم‌ترین عوامل زیرساختی هویت سیاسی ایران در دوران صفوی را در قالب چهار مبحث ساختارشناسانۀ فکری، سیاسی، حکومتی و سرزمینی با تأکید بر فرایند تحولات تاریخی هر یک از آنها بررسی کند؛ و از این زاویه نشان داده است که هویت سیاسیِ شکل‌گرفته، تأثیر شگرفی در معنابخشی به حیات سیاسی و اجتماعی ایران از سدۀ دهم هجری تا دوران معاصر داشته است.

نوشته شده توسط پژوهشکده تاریخ اسلام در دوشنبه, 23 سپتامبر 2019 ساعت 12:40 ب.ظ

دیدگاه

logo-samandehi