مدارس و سیاست مذهبی دولت عثمانی (دوره متقدم تا اوایل قرن دهم قمری/ شانزده میلادی)

در این کتاب قرائتی جدید از مناسبات مدارس و دولت عثمانی تا اوایل قرن دهم قمری/ شانزدهم میلادی ارائه و سیر تدریجی و گام‌به‌گام رشد نهاد مدرسه در قلمرو عثمانی و تأثیرگذاری تدریجی جریان مذهبی و سیاسی برخاسته از آن، یعنی مدرسیان در سیاست‌ مذهبی عثمانیان به تصویر کشیده شده است. بنا بر شواهد تاریخیِ ارائه‌شده در این اثر، به‌ موازات گسترش مدارس براساس نیازهای دولت و جامعه طی دو قرن نخست تاریخ عثمانی، مدرسیان از نظر اجتماعی و سیاسی جایگاه و قدرت قابل اعتنایی به دست آوردند و این مهم برای آنها این فرصت و امکان را فراهم آورد که به عامل و عنصری مهم و تعیین‌کننده در سیاست‌گذاری‌های حاکمان عثمانی در مسائل مذهبی تبدیل شوند. از این‌ رو، با وجود همۀ فراز و فرودها، دولتی که در ابتدای تأسیس خود نسبت به گروه‌ها و نحله‌های مختلف مذهبی از جمله گروه‌های صوفیانه تسامح می‌ورزید، در سایۀ تأثیرپذیری از طبقۀ مدرسی، در اوایل سدۀ دهم قمری/ شانزده میلادی به دولتی تبدیل شد که به ‌مانند اغلب دولت‌های مسلمان ادوار پیشامدرن، در عرصۀ سیاست داخلی و خارجی درصدد بهره‌گیری ابزاری از مذهب برآمد و حتی سیاست‌های توسعه‌طلبانه در سرزمین‌های اسلامی را نیز تحت دعاوی مذهبی پیش ‌برد.

نوشته شده توسط admin2 در یکشنبه, 03 سپتامبر 2023 ساعت 10:36 ق.ظ

دیدگاه

logo-samandehi